Cumhuriyet Gazetesi'nden Şehriban Kıraç'a konuşan Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı avukat Ali Güvenç Kiraz, esaslı tadilat ve yıkımın bir tahliye nedeni olduğunu ancak bunun kiracıya bildirilmesi gerektiği gibi Yargıtay’ın da bu konuda ön hazırlık ve mimari projeyi kiracıya sunulmasını zorunlu kıldığını söyledi.

'TEK İSTİSNA KENTSEL DÖNÜŞÜM'

Bu noktada ev sahibinin ancak kira sözleşmesi bitiminde bu talepte bulunabileceğini vurgulayan Kiraz, “Örneğin 1 Ocak 2022 başlangıç tarihli bir kira sözleşmesinde mal sahibi 1 Haziran 2023’te ‘Tahliye et, evi yıkacağım’ diyemez. Burada tek istisna kentsel dönüşüm. O noktada ise resmi olarak karot alınıp riskli yapı ilan edilen binadan hem mal sahibi hem kiracı 60+30 günün sonunda çıkmak durumunda” dedi.

DAVA 2-3 YIL SÜRÜYOR

Kiraz, ayrıca hiçbir ev sahibinin tahliye talebini ilettiği kiracısından çıkmıyor diye ek veya fahiş kira artış isteyemeyeceğini vurguladı.

Kiraz, şunları söyledi:

Mal sahibi dava açarsa 2-3 yıldan önce kira tespit veya tahliye kararı alamayacağını biliyor, kiracı da ihtar gönderilse dava açılsa bile bu sürenin farkında.

Son dönemde taraflar bir şekilde anlaşmaya çalışıyorlar. Kiracı veya mal sahibi tahliye için ya belli süre bedelsiz kirada kalma ve sonra tahliye veya bir bedel karşılığı tahliye yoluna gidiyorlar.

Türkiye’de her yıl 1 milyon civarında yeni konuta ihtiyaç var. 2016-2019 stok krizi dönemi sonrası, konut üretimi ihtiyacın yarısına ancak ulaşabildi.

KİRALIK EV YOK

Kiralık ev yok. Hatta dava süreleri nedeniyle mal sahipleri artık evlerini kiraya da vermiyor, boş tutuyor. Satmak isteyen kişi açısından kiracı artık bir dezavantaj.

Bu noktada mal sahipleri kiracılarını çıkarmak için borçlar kanununda yer alan nedenleri kullanmak zorunda. Bunlar ise “temerrüt”, “iki haklı ihtar”, “ihtiyaç”, “satın alma ve gereksinim”, “tahliye taahhüdü”, “esaslı tadilat tamirat ve yıkım”, “10 yıllık uzama süresi” ve “sözleşmeye esaslı aykırılık” nedeniyle tahliye şeklinde sıralanıyor.

YÜZDE 25 UZUYOR

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, konutta kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan ve 1 Temmuz’da sona erecek düzenlemeyi uzatacaklarını, piyasa şartlarının üzerinde bir ortalama söz konusuysa yurttaşları koruyacaklarını söyledi.

DÜKKAN KİRALARINI GEÇMİŞ DURUMDA

Öte yandan Üsküp Haber'e ulaşan emlakçılar da durumdan rahatsız. Özellikle İstanbul'un Şişli, Bakırköy gibi semtlerinde bir çok ev kirası dükkan kiralarını geçmiş durumda.

DÜKKANLARI EVE ÇEVİRİYORLAR

Bağcılar, Avcılar gibi semtlerde ise durum daha vahim. Çok sayıda vatandaş kiraladıkları dükkanları yaşam alanına çeviriyor ve bu dükkanları aynı zamanda ev olarak kullanıyorlar.

GAZİOSMANPAŞA UÇMUŞ DURUMDA

Gaziosmanpaşa semtinde ise kiralık ev bulmak neredeyse imkansız. İlan sitelerine bakanlar sadece satılık ev bulabiliyorlar.